Van onderdak tot thuis
Helemaal in het begin bood het Sint Anthoon onderdak, verzorging en ondersteuning aan een breed scala hulpbehoevenden. Het Gasthuis specialiseerde zich geleidelijk tot een instelling waar ouderen zich verzekerden van een compleet verzorgde oude dag. In de tweede helft van de vorige eeuw veranderde het Gasthuis in een organisatie die woningen verhuurt en extra aandacht en zorg biedt aan de oudere bewoners. Met name in de negentiende eeuw ondersteunde het Sint Anthoon behoeftigen op velerlei manieren en was het betrokken bij armoedepreventie. Het Gasthuis groeide in de loop der tijd uit tot een complex van monumentale panden rond ruime binnentuinen in de Leeuwarder binnenstad.

Uniek schilderij van schilder Rienk Keyert aangekocht

Tijdens de expositie is een uniek schilderij van Rienk Keyert met daarop een portret van Gertie Oldersma (1714-1774) voor het eerst voor publiek te zien. Zij was voogdes van het Gasthuis van 1755 tot 1774. Rienk Keyert (1709-1775) was een Friese kunstschilder, bekend om zijn portretten, behangsels en mythologische taferelen welke gewaardeerd worden om hun artistieke en historische waarde. Hij studeerde aan de Academie in Den Haag. Zijn werk is te bewonderen in het Fries Museum en het stadhuis van Leeuwarden.

Dit portret van zijn hand is onlangs door het Gasthuis aangekocht en gerestaureerd en is tijdens de expositie voor het eerst te zien voor publiek. Het is een zeldzaamheid dat er een portret van een 18e eeuwse voogd of voogdes ontdekt wordt want het Gasthuis bezit maar één voogdenportret. Het schilderij is bij toeval gered uit de rommel van een oude herberg in Nieuwkoop en via de veilingmeester uit Wommels bij het Sint Anthoon beland.

Zes vensters op het verleden

In deze expositie krijgen de bezoekers een beeld van hoe het Gasthuis in de loop der eeuwen is veranderd. Aan de hand van zes themavensters wordt de rijke geschiedenis van het Gasthuis verteld:

• Wie woonden er in het Gasthuis?
• Hoe bestuurden de voogden en voogdessen de instelling? 
• Welke weldoeners steunden het Gasthuis?
• Hoe hielp het Gasthuis de hulpbehoevenden? 
• Wat was de rol van de landerijen en boerderijen? 
• En welke bijzondere rol had architect Frederik Stoett? 

Stap in het verleden met 3D-visualisatie

Speciaal voor deze tentoonstelling heeft Tiltshift Studios een gedetailleerde 3D-visualisatie gemaakt van het Gasthuis rond 1875. Zo stappen bezoekers letterlijk terug in de tijd en ervaren ze hoe het complex er in die periode uitzag. 

De nieuwe expositie is dagelijks te bezoeken vanaf zaterdag 8 februari t/m zondag 1 juni 2025. Kijk voor actuele openingstijdens op onze website: www.historischcentrumleeuwarden.nl.

De tentoonstelling is tot stand gekomen door een samenwerking van het Sint Anthony Gasthuis, historicus Henk Oly en Historisch Centrum Leeuwarden.